Beşbarmaq Dağı Azərbaycanın ən tanınmış qaya dırmanma məkanlarından biridir və həm fiziki çətinlik, həm də möhtəşəm mənzərələr təklif edir. Burada təbii qaya marşrutları həm yeni başlayanlar, həm də təcrübəli dırmanmaçılar üçün uyğundur.
Şimal küləklərinin sığal çəkdiyi, tarix və mifologiyanın qovuşduğu bir məkanda — Siyəzən rayonunda yerləşən Beşbarmaq Dağı, həm mənəvi, həm də texniki baxımdan Azərbaycanın ən özəl qayayadırmanma məkanlarından biridir. Bakıdan cəmi 1 saat 15 dəqiqəlik məsafədə yerləşən bu dağ, özünəməxsus silueti, sərt qaya quruluşu və zəngin tarixi ilə həm dırmanışçılar, həm də tədqiqatçılar üçün cəlbedici bir məkandır.
Dağ dəniz səviyyəsindən 468 metr yüksəklikdədir və qaya divarlarının hündürlüyü 20 metrdən 100 metrə qədər dəyişir. Azərbaycanda yeganə multi-pitch dırmanma marşrutu da məhz burada yerləşir. Qaya möhkəmdir, çöküntüsüzdür və həm lead, həm trad, həm də multi-pitch dırmanışları üçün tam uyğundur. Marşrutların çətinlik dərəcəsi UIAA 3-dən 7-yə qədər dəyişir ki, bu da həm yeni başlayanlar, həm də peşəkarlar üçün geniş spektr təqdim edir.
Beşbarmaq yalnız fiziki sınaq deyil, həm də mədəni və mənəvi təcrübədir. Adını formasının beş barmağa bənzəməsindən alan dağ, Xızır-Zində piri ilə tanınır və uzun illərdir zəvvarların ziyarətgahıdır. Qayanın üzərində və ətrafında III–VII əsrlərə aid Sasanilər imperiyasına məxsus müdafiə divarları, sonrakı dövrlərdə Gilgilçay istehkam xətti və tarixi izlər yer alır. Bu baxımdan dağ yalnız idman üçün deyil, həm də tarix və mədəniyyət həvəskarları üçün əvəzolunmaz bir yerdir.
Ərazi yay aylarında dağçılıq və alpin dırmanma təlimləri üçün də önəmli mərkəz sayılır. Bakıya ən yaxın yüksək relyeflərdən biri olaraq, illərdir yerli alpinistlər və dağçılıq məktəbləri tərəfindən təlim və məşq sahəsi kimi istifadə olunur. Qayaların müxtəlif çətinliyi və etibarlı quruluşu burada ip texnikaları, komanda işi və liderlik bacarıqları üzrə praktiki məşğələlərin keçirilməsini mümkün edir.
Beşbarmaq Dağı, qaya dırmanışı ilə tarixi bir ziyarəti birləşdirərək, hər bir ziyarətçiyə həm fiziki, həm də ruhani bir səyahət vəd edir. Bura qalxmaq – həm yüksəlmək, həm də keçmişə toxunmaq deməkdir.
Coğrafi və Dırmanma Xüsusiyyətləri
-
Ümumi hündürlük: Dəniz səviyyəsindən təxminən 468 metr
-
Qaya divarları: 20 metrdən 100 metrədək hündürlüyə malikdir
-
Çətinlik dərəcələri: UIAA üzrə 3-dən 7-yə qədər
Dırmanma növləri:
-
Top Rope (yuxarıdan təhlükəsizlik)
-
Lead Climbing (aşağıdan təhlükəsizlik)
-
Trad Climbing (uzun divar)
-
Multi-pitch dırmanış (ölkədə yeganə!)
Niyə Unikaldır?
Beşbarmaq Azərbaycanın yeganə multi-pitch marşrutuna sahib olması ilə xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu marşrut bir neçə hissədən ibarət uzun dırmanış xəttidir və alpinistlərə real dağ şəraitində sınaq və təcrübə imkanı yaradır. Bu, dağçılıqla ciddi məşğul olanlar üçün həm fiziki, həm də texniki baxımdan ideal bir meydan oxumadır.
Təbiət və Mistik Aura
Beşbarmaq yalnız dırmanma divarları ilə deyil, həm də ətraf mühiti ilə diqqət çəkir:
-
Qaya quruluşu bərk və tutacaqlarla zəngindir, həm yeni başlayanlar, həm də peşəkarlar üçün uyğundur
-
Ərazi açıq və küləkli olsa da, bəzi xəttlər gün ərzində qorunmuş və rahat dırmanış üçün əlverişlidir
-
Dağın silueti əfsanəvi "beş barmaq" formasını xatırladır, və yerli xalq arasında müqəddəs sayılır
-
Qayaların içərisində sığınacaq kimi istifadə olunan təbii oyuqlar və dar keçidlər alpinistlər üçün maraqlı kəşf zonaları yaradır
Kimlər Üçündür?
-
Yeni başlayanlar üçün alt hissələrdəki qısa marşrutlar
-
Təcrübəlilər üçün klassik və texniki trad xəttləri
-
Alpinistlər üçün multi-pitch marşrutlar və komandada işləmə təlimləri
-
Fotoqraflar və təbiət sevərlər üçün unikal mənzərə və siluetlər
Praktiki Məlumat
-
Yerləşmə: Siyəzən rayonu, Bakıdan ~1 saat 15 dəqiqəlik məsafədə
-
Ən yaxşı mövsüm: Yaz və payız – hava sakit və quru olur
-
Əsas avadanlıqlar: Trad üçün qoruma alətləri (cams, nuts), uzun iplər (60m+), kaska və düzgün bələdçi
Təlim və Alpin Hazırlığı üçün Əla Məkandır
Beşbarmaq yüksəkliyi və marşrutlarının müxtəlifliyi ilə yay mövsümündə dağçılıq təlimləri, liderlik məşqləri və komanda fəaliyyətləri üçün ideal seçimdir. Dağın forması və marşrutların yerləşimi onu həm şəxsi təlimlər, həm də qrup ekspedisiyaları üçün əlverişli edir.
