“Qar Bəbir” (Snow Leopard) adını almaq üçün 5 dağın zirvəsinə qalxmaq tələb olunur. “Qar Bəbir” dünyada ən çətin dağçılıq mükafatlarından biridir. Bu ad yalnız hündürlüyü 7 000 metrdən yuxarı olan və son dərəcə çətin beş dağın zirvəsinə qalxmış alpinistlərə verilir.
Qar Bəbir (нежный барс / Snezhnyy bars) adı Mərkəzi Asiyada yerləşən beş zirvəni fəth etmiş alpinistlərə verilən bir tituldur və bu ənənə Sovet dövründən başlayır. Bu ada dair rəsmi sənədlər Rusiya Dağçılıq Federasiyası tərəfindən verilir.
“Qar Bəbir” tituluna yalnız çox az sayda alpinist nail ola bilmişdir. Bu beş dağ aşağıdakılardır:
Qar Bəbir Dağlarının Siyahısı və Hündürlükləri
-
Lenin zirvəsi (İbn Sina) – 7 134 m
-
Korjenevskaya zirvəsi – 7 105 m
-
İsmail Somoni zirvəsi (keçmiş Kommunizm zirvəsi) – 7 495 m
-
Xan Tənqri zirvəsi – 7 010 m
-
Pobeda zirvəsi (Cəngiş Çokusu) – 7 439 m
Lenin Zirvəsi (İbn Sina) – 7 134 m
Lenin zirvəsi, digər adı ilə İbn Sina zirvəsi, Mərkəzi Asiyada Qırğızıstan və Tacikistan sərhədində, Trans-Alay silsiləsində yerləşir. Hündürlüyü 7 134 metrdir və bu zirvə Trans-Alay silsiləsinin ikinci ən hündür zirvəsi, keçmiş Sovet İttifaqının isə yeddinci ən hündür zirvəsidir.
Zirvə əvvəlcə Türküstanın ilk general-qubernatoru Konstantin Kaufmanın şərəfinə Kaufman zirvəsi adlandırılmışdı. Daha sonra, Sovet dövründə Vladimir Leninin şərəfinə Lenin zirvəsi adını aldı. Dağın üç ayrı zirvəsi var və ən hündürü şimal zirvəsidir (7 134 m).
Lenin zirvəsi yüksək hündürlüyü və çətin relyefi səbəbilə alpinistlər arasında məşhurdur. İlk uğurlu qalxış 1928-ci ildə sovet ekspedisiyası tərəfindən həyata keçirilmişdir. Standart marşrut uzun və dik qar-buz yamaclarından, çatların keçilməsindən və təxminən 45 dərəcəlik meyilli hissələrin aşılmasından ibarətdir. Bu zirvəyə qalxmaq üçün alpinistlərin təcrübəli olması və peşəkar avadanlıqlarla təchiz olunması vacibdir.
Lenin zirvəsi Pamir dağ sisteminə daxildir və bu bölgə tez-tez “Dünyanın damı” adlandırılır. Ərazi zəngin flora və fauna ilə seçilir, nadir canlılardan biri olan qar bəbiri burada yaşayır. Eyni zamanda, bölgədən qədim İpək Yolunun marşrutları keçmişdir və bu da ona böyük mədəni və tarixi əhəmiyyət qazandırır.
Korjenevskaya Zirvəsi – 7 105 m
Korjenevskaya zirvəsi Tacikistandakı Pamir dağlarının ikinci ən hündür zirvəsidir və hündürlüyü 7 105 metrdir. Zirvə rus coğrafiyaçısı Nikolay Korjenevskiyin şərəfinə adlandırılmışdır; o, 1902-ci ildə zirvəyə qalxmağa ilk cəhd edənlərdən biri olmuşdur. İlk uğurlu qalxış isə yalnız 1953-cü ildə sovet alpinistləri tərəfindən reallaşdırılmışdır.
Zirvə dik buz yamacları, qayalı silsilələr və təhlükəli çatlarla seçilən texniki marşrutlara malikdir. Hava şəraiti son dərəcə dəyişkəndir və qəfil fırtınalar, güclü küləklər alpinistlər üçün ciddi təhlükə yaradır. Buna baxmayaraq, Korjenevskaya zirvəsi təcrübəli alpinistlər üçün cazibədar və prestijli bir hədəf olaraq qalır.
İsmail Somoni Zirvəsi (keçmiş Kommunizm Zirvəsi) – 7 495 m
İsmail Somoni zirvəsi Tacikistanın və bütün Pamir dağlarının ən yüksək zirvəsidir. Hündürlüyü 7 495 metrdir. Zirvə Samanilər dövlətinin banisi və qədim fars hökmdarı İsmail Somoninin şərəfinə adlandırılmışdır.
Zirvəyə ilk uğurlu qalxış 1933-cü ildə sovet ekspedisiyası tərəfindən həyata keçirilmişdir. Əvvəlcə Stalin zirvəsi, daha sonra Kommunizm zirvəsi adlandırılmış, 1998-ci ildə indiki adı olan İsmail Somoni zirvəsi verilməmişdən əvvəl adı dəyişdirilmişdir.
Zirvə sərt iqlim şəraiti və çətin alpinizm marşrutları ilə tanınır. Ən məşhur marşrut olan Cənub yamacı dünyadakı ən çətin alpinizm marşrutlarından biri hesab olunur və yüksək texniki bacarıq tələb edir.
Xan Tənqri Zirvəsi – 7 010 m
Xan Tənqri zirvəsi Mərkəzi Asiyada, Tanrı dağları silsiləsində, Qazaxıstan və Qırğızıstan sərhədində yerləşir. Hündürlüyü 7 010 metrdir.
“Xan Tənqri” qazax dilində “Ruhların hakimi” mənasını verir və yerli xalqlar tərəfindən müqəddəs hesab olunur. Zirvəyə ilk dəfə 1931-ci ildə sovet-qazax ekspedisiyası qalxmışdır.
Bu zirvəyə qalxış dik buz yamacları, çatlar və dəyişkən hava şəraiti səbəbilə çox çətindir. Lakin zirvədən açılan möhtəşəm mənzərə və əldə edilən nailiyyət hissi bu dağa qalxışı unudulmaz edir.
Pobeda Zirvəsi (Cəngiş Çokusu) – 7 439 m
Pobeda zirvəsi, digər adı ilə Cəngiş Çokusu, Tanrı dağları silsiləsinin ən yüksək zirvəsidir. Qırğızıstan–Çin sərhədində yerləşir və hündürlüyü 7 439 metrdir.
Zirvə texniki baxımdan son dərəcə çətin marşrutları, dik buz və qayalı yamacları, yüksək hündürlük şəraiti ilə tanınır. İlk uğurlu qalxış 1956-cı ildə sovet ekspedisiyası tərəfindən həyata keçirilmişdir.
Çətin relyef və dəyişkən hava şəraiti səbəbilə bu zirvə bir neçə faciəli hadisələrlə də yadda qalmışdır. Buna baxmayaraq, Pobeda zirvəsi təcrübəli alpinistlər üçün ən prestijli və arzulanan hədəflərdən biri olaraq qalır.
